2. BỆNH CƠ TIM DÃN (DILATED CARDIOMYOPATHY – DCM)
CMR đã được xác nhận là phương tiện chẩn đoán mạnh giúp phân biệt bệnh cơ tim TMCB với bệnh cơ tim không do TMCB. Kiểu phân bố của hình ảnh tăng tín hiệu muộn trên LGE có thể giúp định hướng rối loạn chức năng thất trái do TMCB hay không do TMCB.
Khoảng 13% các bệnh nhân được chẩn đoán DCM có phân bố LGE dưới nội mạc hoặc xuyên thành, gợi ý mạnh sau NMCT [9,10]. Chụp mạch vành nếu không thấy hẹp đáng kể trong những trường hợp này có thể do tái thông tự phát từ hẹp không hoàn toàn, hoặc do co thắt mạch vành, thuyên tắc, mảng xơ vữa không ổn định trên nền hẹp mạch vành nhẹ. CMR có độ nhạy 81 – 100% trong phát hiện suy giảm chức năng thất trái do BĐMV [9,11]. Trái lại, khoảng 10 – 28% các bệnh nhân bệnh cơ tim dãn không có các đặc điểm của NMCT, hình ảnh tăng tín hiệu muộn của cơ tim có dạng đốm hoặc dải phân bố ở vùng giữa thành (midwall) dọc theo thành thất, không theo kiểu phân bố của bệnh mạch vành [9,11] (Hình 6, 7). Dạng phân bố này tương ứng với những ổ xơ hóa khi sinh thiết. Nhờ đó, LGE có thể xác định vùng cơ tim có nguy cơ gây loạn nhịp, giúp lập bản đồ và lập kế hoạch triệt phá ổ loạn nhịp. Vùng tăng tín hiệu muộn còn có ý nghĩa tiên lượng trong DCM, bất kể dạng tăng tín hiệu muộn nào làm tăng gấp 8 lần nguy cơ nhập viện và tử vong do tim so với không có vùng tăng tín hiệu muộn. Tuy nhiên cũng cần lưu ý, LGE âm tính không loại trừ được bệnh cơ tim TMCB với cơ tim ngủ đông toàn bộ, không có sẹo nhồi máu.
Hình 6. Hình LGE 4 buồng của một bệnh nhân nữ, 39 tuổi, phân bố tăng tín hiệu muộn điển hình của DCM ở giữa thành (midwall) của vách liên thất và thành bên.
Hình 7.Hình LGE của một ca DCM nam, 29 tuổi, với kiểu phân bố LGE dưới thượng mạc thành bên, midwal các thành còn lại, khả năng do viêm cơ tim trước đây.
3. VIÊM CƠ TIM
Viêm cơ tim cấp có thể gây suy tim cấp. Tiêu chuẩn vàng cho chẩn đoán viêm cơ tim là sinh thiết nội mạc cơ tim (EMB: Endomyocardial biopsy), tuy nhiên bản chất dạng đốm rải rác (patchy nature) của bệnh làm tăng nguy cơ sinh thiết không đúng vị trí và làm hạn chế vai trò chẩn đoán của EMB. Friedrich và cs là người đầu tiên đề xuất chẩn đoán viêm cơ tim bằng CMR [13]. Dùng hình T1W, các tác giả này thấy vùng cơ tim bị viêm tăng tín hiệu khi so sánh với cơ xương (skeletal muscle). Gần đây hơn, Abdel-Aty và cs báo cáo dùng T2w phối hợp LGE làm tăng độ chính xác trong xác định viêm cơ tim cấp với độ nhạy 84% và độ chuyên biệt 74% [14]. Ảnh T2w chụp sớm sau khởi phát triệu chứng có thể thấy tăng tín hiệu phân bố ở vùng dưới thượng mạc và giữa thành chứng tỏ các vùng cơ tim bị phù nề khu trú, gặp trong 36 – 45% ca (hình 8) . LGE làm tăng giá trị chẩn đoán của viêm cơ tim hoạt động, được xác nhận bởi mô học. Thường vùng viêm dưới thượng mạc tiến triển đến lớp giữa thành thất trái, nhưng bảo tồn vùng dưới nội mạc (hình 9). Tổn thương viêm thường liên quan đến thành bên và thành dưới bên, tuy nhiên vẫn có thể phân bố ở thành trước vách (hình 10) . Mặc dù dạng LGE điển hình gợi ý mạnh cho chẩn đoán viêm cơ tim, LGE âm tính không loại trừ hoàn toàn chẩn đoán viêm cơ tim. Sau vài ngày đến vài tuần, các ổ LGE lan rộng, sau đó thu nhỏ dần theo quá trình lành và có thể mất đi trong giai đoạn lành bệnh. LGE còn tồn tại nếu vùng viêm trở thành sẹo, với hình ảnh dải tăng tín hiệu muộn nằm giữa thành tương tự như trong bệnh cơ tim dãn. Cobelli và cs nghiên cứu trên 23 bệnh nhân viêm cơ tim mạn tính hoạt động cho thấy dấu hiệu tăng tín hiệu muộn nằm giữa thành hiện diện trong 84% các trường hợp [16]. Điều này cho thấy viêm cơ tim trước đây có thể là một trong những nguyên nhân đáng kể đưa đến DCM.
Với các đặc tính như nêu trên, CMR có thể là phương tiện hướng dẫn cho sinh thiết cơ tim chính xác hơn là sinh thiết thất phải thường quy.
Hình 8. Hình ảnh T2STIR của một trường hợp nam, 24 tuổi, viêm cơ tim cấp huyết thanh chẩn đoán EBV (+), tín hiệu cơ tim ở thành bên và toàn bộ mỏm tim tăng gấp hơn 2 lần tín hiệu cơ xương lân cận, chứng tỏ có tình trạng viêm phù nề mô cơ tim.
Hình 9.Hình LGE của một trường hợp nam, 17 tuổi, bị viêm cơ tim cấp với ổ tăng tín hiệu muộn phân bố dưới thượng mạc ở vùng mỏm thành dưới.
Hình 10. Hình LGE của một trường hợp viêm cơ tim cấp với hình ảnh tăng tín hiệu muộn nổi bật phân bố chủ yếu dưới thượng mạc thành bên và vách liên thất
Theo timmachhoc.vn
PK Đức Tín
Tin tức liên quan
Điện thoại bàn: (028) 3981 2678
Di động: 0903 839 878 - 0909 384 389