QRS phân đoạn : Yếu tố dự báo tử suất và đột tử tim
(fragmented QRS: A predictor of mortatity and sudden cardiac death)
Mở đầu
Một số test thâm nhập và không thâm nhập cho phân tầng nguy cơ đột tử tim (SCD) đã được nghiên cứu. Phần lớn trong phạm vi bệnh tim thực thể như bệnh mạch vành, bệnh cơ tim và suy tim. Ngoại trừ phân xuất tống máu (LVEF), một số chỉ dấu SCD có thể có lợi ích trong thực hành lâm sàng. Các test như sự thay đổi luân phiên vi điên thế sóng T (MTWA) và và tín hiệu điện thế trung bình (SAECG) có giá trị dự báo âm tính cao ở các bệnh nhân có nhồi máu cơ tim (MI) hoặc bệnh cơ tim. Hạn chế lớn của các test này là thiếu giá trị dự báo dương mong muốn cho SCD.
Loạn nhịp thất ác tính như nhịp nhanh thất (VT) dai dẳng và rung thất (VF) phù hợp cho 2/3 SCD. Khởi đầu và duy trì loạn nhịp thất vào lại phụ thuộc vào khởi kích và nền cơ tim dễ bị tổn thương. Loạn nhịp thất được khởi đầu do ổ cũng được duy trì bằng vào lại giải phẫu hay chức năng trong quá trình VF. Để vào lại đễ xuất hiện, đòi hỏi tái cực bất thường ở các tổ chức và hoặc rối loạn dẫn truyền xung động. Điều này có thể được phát hiện khi bất thường tái cực và khử cực của tim bằng các test thâm nhập và không thâm nhập khác nhau. Bất thường tái cực như MTWA, QT dài và phân tán QT là những yếu tố dự báo của SCD. Bất thường khử cực lớn dự báo SCD là điện thể trễ (LP) trên SAECG.
Gần đây, người ta mô tả có mặt của fQRS trên 12 chuyển đạo ECG thông dụng như là một chỉ dấu khác của bất thường khử cực. Các tư liệu của các tác giả gợi ý fQRS thể hiện chậm trễ dẫn truyền gây ra do sẹo cơ tim ở các bệnh nhân có bệnh mạch vành (CAD). Tuy nhiên, fQRS không đặc hiệu cho CAD và cũng được ghi nhận ở các bệnh cơ tim khác như bệnh cơ tim và bệnh tim bẩm sinh. Gần đây, fQRS đã được định nghĩa như chỉ dấu của bệnh cơ tim hoặc dị sản thất phải gây loạn nhịp (ARVD/C) và hội chứng Brugada (BS). Mục dich bài này muốn đề cập về vai trò tiềm tàng của fQRS trong cơ chế và phân tầng nguy cơ tử vong và SCD.
Chúng ta biết gì về fQRS
Người ta xác định fQRS trên 12 chuyển đạo ECG thông dụng (phạm vi lọc 0.15 đến 100 Hz: AC filter 60 Hz, 25 mm/s, 10 mm/s) và gồm hình thái thay đổi của phức bộ QRS với có hoặc không có sóng Q. fQRS gồm sự hiện diện của sóng R thêm vào (R’) hoặc chẽ đôi ở chỗ đi xuống của sóng R hoặc sóng S, hoặc có mặt của > R’ (phân đoạn) ở 2 chuyền đạo liên tiếp, tương ứng khu vực động mạch vành lớn (hình 1).
Hình 1. QRS phân đoạn (mẫu RSR’ và các thay đổi của nó). Hình thái của fQRS khác biệt bao gồm các mẫu RSR’ khác nhau có thể nhìn thấy trên hình này. Nếu RSR’ thể hiện ở các chuyển đạo trước tim phải (V1 và V2) với QRS > 100ms (RBBB không hoàn toàn), hoặc QRS > 120 ms (RBBB hoàn toàn) và chuyển đạo trước tim trái (RSR’ ở I, V5 và V6) với QRS >120ms (LBBB) có thể được xác định như BBB hoàn toàn hoặc không hoàn toàn và và loại trừ khỏi fQRS, ngược lại nếu RSR’ thấy ở các chuyển đạo giữa ngực hoặc ở dưới được xác định là fQRS.
Người ta loại các dạng bloc nhánh điển hình (BBB) (QRS ≥ 120 ms) và BBB không điển hình ra ngoài khái niệm này. Sau này khái niệm fQRS đã được mở rộng khi có mặt của phức hợp QRS rộng (> 120 ms), như BBB, PVCs và QRS tạo nhịp (pQRS). Để xác định fQRS trong các phúc hợp QRS rộng, người ta thêm vào tiêu chuẩn > 2 sự chẽ đôi ở sóng R hoặc sóng S, do BBBs đã có hai chẽ đôi hoặc các đỉnh (peaks) biểu hiện ở hai chuyển đạo liên tục (hình 2). Tương tự, bề rộng các phức hợp QRS do tạo nhịp (pQRS) phân đoạn và PVCs phân đoạn được xác định bằng sự hiện diện > 2 đỉnh hoặc chẽ đôi có ở 2 chuyển đạo liên tục. Thêm vào, PVC phân đoạn cũng bao gồm PVCs với chỉ 2 chẽ đôi ở sóng R nhưng > 40 ms một bên và có ở 2 chuyển đạo liên tục.
Hình 2. Các mẫu phân đoạn của RBBB, LBBB, QRS tạo nhịp và PVCs. Phân đoạn trong BBB và nhịp được tạo nhịp có > 2 R’ đầu tiên hoặc chẽ đôi, ngược lại PVCs phân đoạn có 2 đỉnh sóng R được phân chia > 40 ms.
Das M. Suradi H. Maskoun W, et al. Fragmented QRS on a 12 lead ECG: A sign of myocardial Scar and Poor Prognosis. Circ Arrhythmia Electrophysiol 2008;1:258-268.
Theo timmachhoc.vn
PK Đức Tín
Tin tức liên quan
Điện thoại bàn: (028) 3981 2678
Di động: 0903 839 878 - 0909 384 389